TÜRK-MACAR İLİŞKİLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR
Türk-Macar ilişkileri üzerinde incelemeler yapan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Namal, Macaristan’da İslam’ın resmi din olarak kabul edilmesinin 109. yılı nedeniyle önemli açıklamalar yaptı. Prof. Namal, Osmanlı Devleti’nin 150 yıl süren Macaristan hakimiyeti döneminde dini hoşgörünün baskın olduğunu vurguladı. Macaristan’daki en kıymetli İslam eserlerinden biri olan Gül Baba Türbesi’ne dikkat çekti.
GÜL BABA TÜRBESİ’NİN TARİHİ ÖNEMİ
Namal, “Gül Baba, Osmanlı ordusuyla birlikte Macaristan’a gelmiş ve Budin’in fethi sırasında hayatını kaybetmiştir. Bu süreçten sonra türbesi, Macaristan’daki ve çevre bölgelerdeki Müslümanlar için önemli bir merkez haline gelmiştir” dedi. Ayrıca, Berlin Antlaşması ile Müslüman nüfusun Bosna-Hersek’in Avusturya-Macaristan tarafından işgal edilmesi sürecine de değindi. “93 Harbi dediğimiz 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında imzalanan Berlin Antlaşmasıyla (13 Temmuz 1878) Müslüman nüfusun yoğun olduğu Bosna-Hersek, Avusturya-Macaristan tarafından işgal edilmiştir. Böylece birçok Müslüman geçici ya da sürekli olarak Macaristan’a yerleşmiştir” ifadelerini kullandı.
ABDÜLLATİF TANRISEVER VE İSLAMIN RESMİ DİN KABULÜ
Prof. Dr. Yücel Namal, 1909 yılında Osmanlı Hükümeti tarafından Macaristan’a gönderilen imam Abdüllatif Tanrısever’in Türk öğrenciler için öğretmen olarak görevlendirilmiş olduğunu belirtti. Abdüllatif Efendi’nin, Gül Baba Türbesi’nde cuma ve bayram namazları kıldırarak hutbeler verdiğini söyledi. Namal, Birinci Dünya Savaşı’nda sağlanan müttefiklik sonucunda 30 Mart 1916 tarihinde yürürlüğe giren yasa ile İslam’ın Macaristan’da resmi din kabul edildiğini aktardı. “Bu yasa Avrupa kıtasında müstesna bir örnek olarak tarihteki yerini almıştır. Bu yasanın çıkarılmasında başta Macaristan’daki Başşehbender Ahmet Hikmet Müftüoğlu ve Bosna-Hersekli Müslümanların önemli katkısı olmuştur. Bu yasa, Avrupa kıtasında çoğunluğu Müslüman olmayan bir ülkede kabul edilmesi açısından da önemlidir” diye konuştu.
ZONGULDAK
