Ayhan CAN - Fotoğraf: dpa
Oluşturulma Tarihi: Nisan 12, 2025 12:32
Almanya’da yeni koalisyon hükümetinin eli kulağında. Geleceğin başbakanı Friedrich Merz’in liderliğinde kurulması planlanan ve Hıristiyan Birliği Partileri (CDU/CSU) ve Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) oluşacak büyük koalisyon hükümetinin programı, geçen hafta üç partinin kurmayları tarafından Berlin’de bir basın toplantısında açıklandı.
PASKALYA tatiline kadar iktidar koltuğuna oturmak isteyen CDU Lideri Merz’in önderliğindeki büyük koalisyon hükümetinin emeklilik, vergi, elektrik giderleri ve benzeri konularda önümüzdeki dört yıl boyunca izleyeceği politika aileler, emekliler ve vatandaşları nasıl etkileyecek? Göç, dış politika ve ekonomik büyüme konularında yeni bir siyasi çizgi getirmesi beklenen koalisyon sözleşmesi, vatandaşların cebini doğrudan hissettirecek pek çok madde de içeriyor.
MİLYARLIK DESTEK YOLDA
Vergiler, emeklilik, BAföG ya da teşvik programları olsun, CDU, CSU ve SPD’nin koalisyon sözleşmesine ilişkin Köln’deki Alman Ekonomi Enstitüsü’nden vergi uzmanlarının yaptığı hesaplamalarına göre, yeni koalisyon hükümeti orta düzeyde çift haneli milyar Euro’luk bir mali hafifleme içeriyor. Bunun bir kısmından şirketler faydalanacak olsa da, büyük kısmı ailelerin, emeklilerin ve diğer vatandaşların hesaplarına yansıyacak gibi görünüyor. Hedeflenen planlar çoğu zaman henüz Euro ve Cent düzeyinde tahmin yapılacak kadar somut olmasa da ve her maddi kolaylık için henüz yeterli kaynak bulunmasına bağlı olsa da, kimlerin fayda sağlayacağı, kimlerin tasarruf edebileceği ve kimlerin gelecekte daha zor durumda kalabileceği yavaş yavaş belli olmaya başladı. Buyrun birlikte okuyalım, yeni koalisyon hükümetinin bizler için neler planladığını:
GELİR VERGİSİ BELİRSİZ
Gelir vergisi konusunda hâlâ en büyük belirsizlik hâkim. CDU/CSU ve SPD, küçük ve orta gelir gruplarını rahatlatacak bir vergi reformu planlıyor. Bu reform yasama döneminin ortasında, yani yaklaşık iki yıl sonra yürürlüğe girecek. Ancak kimlerin ne kadar daha az vergi ödeyeceği konusu hâlâ belirsiz. Kesin olan bir şey varsa, o da yol gideri indiriminin artacağı. 2026’dan itibaren işe gidişin 21 kilometresi yerine ilk kilometresinden itibaren kilometre başına 38 Cent vergi indirimi yapılabilecek. Bu sayede ister araba, ister tren, ister bisikletle işe gidilsin, daha fazla gider vergi beyannamesinde gösterilebilecek.
EMEKLİLİKTE DEĞİŞİKLİK
Emeklilik alanında da 2026 yılında “erken başlangıç emekliliği” uygulamaya girecek. Almanya’da 6 ila 18 yaş arasında bir okul ya da eğitim kurumuna giden her çocuk için ayda 10 Euro bir emeklilik fonuna yatırılacak. Reşit olduktan sonra kişiler bu fona kendi katkılarını yapabilecek. Bu fondan elde edilen gelirler emeklilik yaşına kadar vergiden muaf olacak ve yalnızca emeklilikte ödenecek. Ayrıca çocuk yetiştirme süreleri için “annelik emekliliği” alan birçok kadın, yapılan düzenlemeyle eşit şekilde fayda görecek. Artık çocuğun 1992’den önce mi sonra mı doğduğu önemli olmayacak. Daha önce çocuk sahibi olanlar da böylece daha yüksek ödeme alabilecek.
FAZLA MESAİYE VERGİ KOLAYLIĞI
Gönüllü fazla mesai yapmak, ister fazla mesaiyle ister emeklilikte çalışmaya devam ederek olsun, daha cazip hale gelecek. Tarifeli tam zamanlı çalışmanın üzerindeki fazla mesai ücretlerinden vergi alınmayacak. Emeklilik yaşına gelmiş olup gönüllü olarak çalışmaya devam eden kişiler ayda 2 bin Euro’ya kadar vergiden muaf kazanç sağlayabilecek. Kısmi çalışmadan tam zamanlıya geçenler de vergi avantajından yararlanabilecek.
AİLELERE DAHA FAZLA DESTEK
Çocuklu ailelerde, doğumdan sonra çalışmayan ya da az çalışan ve eşiyle birlikte yüksek gelir elde etmeyen kişilere ödenen ebeveyn parası artacak. Hem asgari hem de azami tutarlar yükseltilecek, fakat henüz kesin rakam açıklanmadı. Ayrıca düşük gelirli ve vatandaşlık parası (Bürgergeld) gibi sosyal yardımlara ihtiyaç duyan aileler de çocuklarının günlük aktiviteleri için daha fazla destek alabilecek. Spor kulübü, müzik okulu ya da kültürel etkinlikler için ödenen “katılım payı” aylık 15 Euro’dan 20 Euro’ya çıkarılacak.
KİRACILARA KORUMA
Yüksek kiralar konusunda CDU/CSU ve SPD, ev sahiplerinin, ‘Mietpreisbremse’ adı verilen ve konutların raiç bedelin üzerinde kiralanmasını engelleyen kira sınırı uygulamasına daha sıkı uymasını sağlamak istiyor. Özellikle revaçta olan semtlere taşınıldığında yüksek kira talep edilmemesi için ihlal durumunda para cezaları planlanıyor.
SANAYİYE ELEKTRİK DESTEĞİ
Yeni koalisyon hükümeti, elektrik giderleriyle ilgili plan öncelikle Alman sanayisine anayiye destek vermeyi hedefliyor, ama tüm vatandaşlar da bundan faydalanacak. Elektrik vergisi Avrupa Birliği (AB) tarafından izin verilen en düşük seviyeye indirilecek, ek ödemeler ve ağ ücretleri de azaltılacak. Bu sayede kilovat saat başına en az 5 cent tasarruf edilebilecek. Doğalgaz fiyatının da gaz depolama katkı payının kaldırılmasıyla ucuzlaması bekleniyor. Fiyat kıyaslama platformu Verivox’un hesaplamalarına göre, yıllık 20 bin kilovat saat tüketimi olan bir müstakil evde oturan aile yaklaşık 71 Euro, 5 bin kilovat saat tüketimi olan yalnız yaşayan bir birey ise yaklaşık 18 Euro tasarruf edebilir.
ÖĞRENCİLER UNUTULMADI
Almanya’da öğrenim kredisi olarak bilinen BAföG konusunda büyük koalisyon partileri, 2026/27 kış döneminde bir artış planlıyor. Ailesinden ayrı yaşayan öğrenciler için konut yardımı 380 Euro’dan 440 Euro’ya çıkarılacak. Ayrıca şu anda 475 Euro olan temel ihtiyaç tutarı iki aşamada sosyal yardım seviyesine uyarlanacak. Şöyle ki, önce 2027/28 kış döneminde, ardından bir yıl sonra tekrar artış görecek. BAföG miktarı ise her zamanki gibi ailenin gelirine ve diğer etkenlere göre bireysel olarak hesaplanacak.
ENERJİ ÜRETİMİNE DESTEK
Isıtma sistemini değiştiren ve örneğin çevre dostu bir ısı pompası kuran kişiler, devlet desteği almaya devam edecek. Ancak bu desteğin miktarı henüz belli değil. Önceki koalisyon hükümetinin tartışmalı ısıtma yasası kaldırılarak yerine yeni bir bina enerji yasası getirilmesi planlanıyor. Koalisyon sözleşmesinde “yenileme ve ısıtma desteğine devam edeceğiz” ifadesi yer alıyor.
ALMANYA BİLETİNE DEVAM
Almanya’da otobüs ve trenler için sunulan ‘Deutschlandticket’ adlı aylık sabit ücretli ulaşım bileti uygulanmaya devam edecek, ancak yolcular 2029’dan itibaren daha yüksek fiyatlara hazırlıklı olmalı. Zaten yıl başında ülke çapındaki biletin fiyatı 49 Euro’dan 58 Euro’ya yükseltilmişti. 2029’dan itibaren ne kadar olacağı ise henüz belli değil.
GASTRONOMİDE KDV YÜZDE 7’YE İNİYOR
Restoran ziyaretlerinde de kolaylık sağlanması hedefleniyor. Gastronomi alanında KDV oranı yüzde 7’ye indirilecek. Ancak restoranların bu indirimi müşterilere yansıtıp yansıtmayacağı henüz belirsizliğini koruyor.
SÜRÜCÜ EHLİYET MALİYETİ AZALACAK
Birçok genç yetişkin yaşa geldiğinde ve sürücü ehliyeti almaya kalkıştığında, yüksek maliyetle karşılaşıyordu. Sürücü okullarındaki eğitiminin yeniden uygun fiyatlı hale gelmesi için reform yapılması planlanıyor. Ancak CDU/CSU ve SPD bu hedefe nasıl ulaşacaklarını henüz açıklamadı.
UÇAK BİLETLERİNE VERGİ İNDİRİMİ
Uçak biletlerinde havayolu ulaşım vergisinin yeniden düşürülmesi planlanıyor. Bu plan, bilet fiyatlarını yolcular açısından olumlu yönde etkileyebilir. Havayolları artan maliyetler nedeniyle Almanya’daki bazı uçuşları iptal etmişti. Umulan şey, daha fazla uçuş noktasının yeniden hizmete açılması. Ancak bunun henüz kesin olmadığını söyleyebiliriz.
GÖNÜLLÜ EĞİTMENLERE VERGİ KOLAYLIĞI
Spor kulübü antrenörleri, koro şefleri ve diğer gönüllü eğitmenler için sağlanan vergi muafiyeti miktarı artırılacak. Böylece yıllık 3 bin 300 Euro’ya kadar kazançları vergiden muaf olacak.
