Fransa'da cumhurbaşkanı adayı olamayacak Marine Le Pen mahkeme kararına itiraz edecek

Fransa'da aşırı sağcı lider Marine Le Pen, Avrupa Birliği fonlarını, partisi Ulusal Birlik için uygun olmayan şekilde kullanmaktan suçlu bulundu. Le Pen bu kararla birlikte beş yıl süreyle kamu görevine aday olmaktan men edildi.

Le Pen, "siyasi bir karar" olarak eleştirdiği mahkeme kararına itiraz edeceğini açıkladı.

Le Pen eğer cezası kaldırılmazsa 2027'deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olamayacak.

Fransız televizyon kanalı TF1'e konuşan aşırı sağcı lider, "Bu şekilde saf dışı bırakılmaya niyetim yok" dedi ve "karara mümkün olan en kısa sürede, elimdeki tüm hukuki yollarla itiraz edeceğini" söyledi.

Yargıçlar, kararın temyiz edilmesini beklemeden kamu görevinden men edilmesini hükme bağladı. Yani yasak, itiraz süreci devam ederken de geçerli olacak.

Le Pen ayrıca iki yılı ertelenmiş olmak üzere dört yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Ancak bu iki yılı elektronik kelepçe ile ev hapsinde geçirebilecek.

Aşırı sağcı siyasetçi ayrıca 100 bin euro para cezasına çarptırıldı.

"Fransa'da milyonlarca insan öfkeli" diyen Le Pen, yargıçların "otoriter rejimlere özgü tedbirler uyguladığını" savundu.

Le Pen, "Şok oldum, öfkeliyim ama bu öfke, bu adaletsizlik hissi, seçmenler için verdiğim mücadelede bana ek bir motivasyon sağlıyor" dedi.

Le Pen'in davasıyla ilgili temyiz süreci uzun sürebilir.

Temyiz davasının en erken bir yıl sonra görülebileceği ve kararın ancak birkaç ay sonra çıkabileceği belirtiliyor.

Bu koşullar altında Le Pen'in cumhurbaşkanı adaylığı kampanyası yürütmesi de zor olabilir.

2027 seçimleri, Le Pen'in dördüncü denemesi olacaktı ve kazanma şansının en yüksek olduğu seçim olarak görülüyordu.

Ulusal Birlik (RN) partisinin 29 yaşındaki başkanı Jordan Bardella, Le Pen'in mahkûmiyetini "demokratik bir skandal" olarak nitelendirdi.

"Halkın barışçıl bir şekilde seferber olmasını" talep eden Bardella, daha sonra da yargıçların "Fransız halkının kendini ifade etmesini engellemek istediğini" iddia eden bir dilekçeyi internet üzerinden imzaya sundu.

Dilekçede "Demokrasiyi aşındırmak isteyenlere, halkın iradesinin daha güçlü olduğunu gösterelim!" ifadeleri yer aldı.

Paris'teki mahkemede görülen davada Le Pen, karar açıklanmadan duruşma salonunu terk etti.

BBC'nin Paris'teki muhabiri Hugh Schofield, Le Pen'in de desteklediği bir yasal değişiklikle, bu tip yolsuzluk davalarında kamu görevine aday olmaktan men cezasının ertelemesiz hale getirildiğini ve bu değişikliğin günün sonunda Le Pen'i de etkilediğini aktardı.

Savcılar geçen yıl, cezanın yalnızca 300 bin euro ve hapisle sınırlı kalmamasını, bunlara ek olarak beş yıllık siyaset yasağı verilmesini ve siyaset yasağının temyiz sürecini beklemeden derhal devreye girmesini talep etmişti.

Le Pen ve partisinden 20 üst düzey siyasetçi, Avrupa Parlamentosu'nun verdiği fonlarla tuttukları asistanları Avrupa Parlamentosu'nu ilgilendiren konular yerine Ulusal Birlik Partisi için çalıştırmakla suçlanıyordu.

Le Pen geçen yılki savunmasında "en ufak bir usulsüzlük" bile yapmadığını söylemişti.

Le Pen ve partisi için sonuçları ne olacak?

Analiz: Hugh Schofield, BBC Paris Muhabiri

Yargıcın okuduğu karar Le Pen'in düşünebileceği en kötü senaryoydu.

Duruşma öncesinde hüküm giymeyi bekliyordu fakat esas soru cezanın ne kadar olacağıydı.

Bugün açıklanan beş yıllık yasak, 2027'deki seçimde aday olmasını imkansız kılacak. Bu bir siyasi deprem. Kendisi, partisi ve Fransız demokrasisi için büyük sonuçları olacak.

Bazı rakipleri de Le Pen'e siyaset yasağı verilmesini istemiyor, onunla yargı kanalıyla değil sandıkta mücadele etmek gerektiğini söylüyordu. Fakat karar geldi, Le Pen yarıştan çıkarıldı.

Le Pen aynı zamanda çok sinirli bir kadın. Mermer gibi bir suratla mahkeme salonunu terk ederken bunu görebiliyorduk.

Pazar günü bir gazeteye verdiği söyleşide yargıcın böylesi bir karara "cesaret edemeyeceğini düşündüğünü" söylemişti.

Siyaset yasağı verilse bile bunun temyiz sonrasına bırakılacağını ve böylece 2027'de dördüncü kere aday olabileceğini düşünüyordu.

Dürüst olmak gerekirse bu fikrinde de yalnız değildi. Ülkedeki pek çok yorumcu, Fransa'nın en popüler siyasetçinin yarışmasına izin verilmemesinin demokrasiye büyük zarar vereceği görüşündeydi.

Şimdi Ulusal Birlik'in 2027 cumhurbaşkanlığı seçimleri için B Planı'na ihtiyacı var. Bardella'nın B'si.

Le Pen 2022'de partisinin liderliğini Jordan Bardella'ya bırakmıştı.

Bardella X hesabından yaptığı paylaşımda bu kararın yalnızca Marine Le Pen'e haksız bir ceza anlamına gelmediğini, aynı zamanda "Fransız demokrasisinin infazı" da olduğunu söyledi.

29 yaşındaki genç siyasetçinin 2027'de partisinin cumhurbaşkanı aday olması muhtemel.

Öte yandan BBC'ye konuşan University College London'dan Fransız siyaseti uzmanı Philippe Marliere, Bardella'nın cumhurbaşkanı adayı olmak için siyasi tecrübe ve itibarının yeterli olmadığını söyledi.

Avrupa'dan tepkiler

Avrupa'daki sağcı ve aşırı sağcı siyasetçiler de bu karara tepki gösterdi.

Hollandalı Geert Wilders, Le Pen'e tam destek verdiğini, temyizi kazanıp Fransa Cumhurbaşkanı olacağına inandığını söyledi.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban da desteğini sosyal medya hesabından "Je suis Marine!" (Ben Marine'im) diyerek gösterdi.

İtalya Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini bu kararı Brüksel'in savaş ilanı olarak nitelerken "Korkmayacağız ve durmayacağız: Tam gaz ileri dostum!" dedi.

Rusya'da ise Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov "giderek daha fazla Avrupa başkentinin demokratik normları ihlal etme yoluna girdiğini görüyoruz" dedi.

Marine Le Pen'in Avrupa Parlamentosu Vekili olan yeğeni Marion Merecal ise karar hakkında "Onun tek suçu partimize zafer kazandırmaktı. Bu yüzden ceza verildi" dedi.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmayı hedefliyordu

Marine Le Pen 2011'de babası Jean-Marie Le Pen'den Ulusal Cephe partisinin liderliğini devraldı ve partinin kötü imajını silmeye çalıştı.

2018'de partinin adını Ulusal Birlik olarak değiştirdi.

2012, 2017 ve 2022'de üç kez cumhurbaşkanı adayı oldu. Emmanuel Macron'un kazandığı son iki seçimde ikinci tura kaldı.

2022'de parti liderliğini Jordan Bardella'ya devretti ve partinin meclis grup başkanı oldu.